استان یَزد از استان‌های ایران است. مرکز آن شهر یزد است.یزد منطقه‌ای خشک و بیابانی است. گروه بزرگی از زرتشتیان ایران در استان یزد و بویژه شهر یزد زندگی می‌کنند. زبان مردم استان یزد فارسی با لهجه یزدی است.

کشاورزی

به دلیل خشکی آب و هوا و اندک بودن میزان بارندگی بین استان‌های ایران کمترین اراضی کشاورزی در یزد قرار دارد. عمده محصولات کشاورزی این استان در شهرستان خاتم تولید میشود، این شهرستان قطب کشاورزی استان یزد میباشد و دارای منابع آبی فراوانی میباشد و محصولاتی همچون گندم، ذرت، ذرد آلو، انار، بادام، پسته، انگور و غیره دراین شهرستان تولید میشود و اغلب با شهرستانهای شمال فارس مبادلات کشاورزی خود را انجام می دهند.. از دیگر محصولات کشاورزی استان یزد میتوان به خرما اشاره کرد که در شهرستان بافق تولید میشود. به علت کم‌آبی این استان بیشتر جنبه صنعتی دارد.

صنعت

صنعت بافندگی یزد از شهرت زیادی برخوردار است. صنعت شیرینی‌سازی در استان یزد از قدمتی دیرینه برخوردار است و محصولات آن صاحب شهرتی شده‌اند که از مرزهای ایران فراتر رفته‌است. مهم‌ترین شیرینی‌جات یزدی با نام‌های قطاب، پشمک و باقلوا شهرت دارند.

بیشترین تولیدات واحدهای صنعتی شهر را منسوجات، کاشی و سرامیک و فرش ماشینی تشکیل می‌دهد. واحدهای صنعتی استان یزد عمدتاً در شهرک‌های صنعتی یزد و میبد و اردکان متمرکز شده‌اند. همچنین یزد دارای معادن زیادی است که مهم‌ترین آنها معدن سنگ آهن چادرملو اردکان و چغارت و معدن سرب و روی کوشک هستند. معادن غنی اورانیوم نیز در اواخر دهه ۸۰ در منطقه ساغند اردکان کشف شده‌است.جمعیت استان یزد در سرشماری سال ۱۳۸۵ حدود ۹۵۸٬۳۲۳ نفر ثبت شده‌است.

برق استان یزد توسط شرکت برق منطقه‌ای یزد که از سال ۱۳۶۸ تاسیس گردیده‌است تامین می‌شود. این شرکت با فروش بیش از ۵۲ درصد از فروش کل خود در سال به مشترکین صنعتی (بالغ بر ۳ میلیارد کیلووات ساعت انرژی در سال ۸۵) سهم مهمی از صنعت استان را تشکیل می‌دهد.

پیک برق استان در سال ۹۱ حدود ۹۳۰ مگاوات بوده که حدود ۵۵ درصد از این میزان مربوط به صنایع فولاد است. در اواخر بهار ۱۳۹۲، توان نامی نیروگاه‌های نصب‌شده در این استان ۱۴۲۰ مگاوات اعلام شده است.

تاریخ و فرهنگ

استان یزد از سرزمین‌های تاریخی است که در میان ایالتهای قدیمی و بزرگ پارس، اصفهان، کرمان و خراسان قرار داشته‌است. آبادی نشینی در این منطقه از قدمت طولانی برخوردار است. این سرزمین از گذرگاههای مهم در ادوار تاریخی محسوب می‌شده‌است. این ناحیه در دوره هخامنشیان از راههای معتبر موسسه‌های راهداری، مراکز پستی و چاپاری برخوردار بوده‌است. راهداری در یزد قدیم چنان اهمیتی داشت که خاندان آل مظفر از منصب راهداری ناحیه میبد به پادشاهی رسیدند. با این‌همه این استان از درگیری‌ها و جنگ‌های تاریخ کشور ایران تا حدودی ایمنی داشته‌است. سخت‌گذر بودن راه‌ها به همراه محدودیت منابع آبی مانع عمده تسخیر این منطقه توسط بعضی از حکومتهای بزرگ و کوچک حاشیه و پیرامون این منطقه در طول تاریخ بوده‌است.

وجود آثاری از مهر و آناهیتا، ایساتیس و هخامنشی و زندان اسکندر و برج و بارو و کهن درهای بزرگ و عظیم و پناهگاههای متعدد و موبدان و سران ساسانی و ابنیه و یادگارهای بعد از اسلام نظیر مساجد و امامزاده‌ها و مزارها نشانگر فرهنگ و تمدن قبل و بعد از دوره اسلامی بوده‌است.

مردم

در نظرسنجی که شرکت پژوهشگران خبره پارس به سفارش شورای فرهنگ عمومی در سال ۸۹ انجام داد و براساس یک بررسی میدانی و یک جامعه آماری از میان ساکنان ۲۸۸ شهر و حدود ۱۴۰۰ روستای سراسر کشور، درصد اقوامی که در این نظر سنجی نمونه گیری شد در استان یزد به قرار زیر بود: ۹۸٫۶ فارس (۱۰۰% مرد، ۹۷٫۱% زن)، ۰٫۵ عرب (۱% زن)، ۰٫۹ بدون‌جواب بودند.

اماکن دیدنی استان یزد

مسجد امیرالمومنین زارچ – دخمه زرتشتیان زارچ – آتشکده اله آباد زارچ – قنات زارچ (طولانی ترین قنات جهان) – گنبد عالی (ابرکوه) – آتشکده زرتشتیان یزد – منارجنبان خرانق – امامزاده سید هاشم شریف اباد اردکان – نارین قلعه میبد – برج کبوتر خانه میببد – کاروانسرای شاه عباسی میبد – یخچال میبد – آسیاب دوسنگی میبد – امامزاده خدیجه خاتون میبد – مقبره سیدرکن الدین – مقبره سید شمس الدین – آب انبار شش بادگیر – میدان امیر چخماق – پیر سبز چک چک اردکان – خانهٔ لاری‌ها — رباط ساغند اردکان – زندان اسکندر -سرو کهن ابرکوه – غار چهار طاقی – قلعهٔ مروست.

مسجد جامع کبیر یزد -مسجد ریگ مجومرد(قرن هشتم این مسجد تا سال ۱۳۶۹ شمسی در زیر شن مدفون بود و در آنسال کشف شد) -مجموعه باغ وزیر حجت آباد مسجد شاه ولی – میدان و حمام خان – باغ دولت آباد – مسجد فهرج. امام زاده عبدالله بافق بقعه قاضی میر جعفر بافق تپه های شن روان صادق آباد بافق خانه وحشی بافقی مسجد جامع بافق ارگ عبدالرضا خان بافقی قلعه باقر آباد و صادق آباد بافق

همچنین از مناطق خوش آب وهوای استان مهریز، تفت، ده بالا، طزرجان و غربال‌بیز هستند.

برج کبوترخانه میبد

مسجد جامع کبیر یزد

امامزاده خدیجه خاتون میبد

شهرستان‌ها

یزد

بافق

میبد

صدوق

بهاباد (جدا شده از شهرستان بافق)

تفت

ابرکوه (جدا شده از استان فارس – شهرستان اباده)

مهریز

خاتم (جدا شده از استان های کرمان – شهرستان شهربابک واستان فارس- شهرستان های نیریز و اباده)

اردکان